Zmysł wzroku i jego wady – ciekawostki

Wszystko, cokolwiek człowiek wie o otaczającej rzeczywistości, jest wynikiem poznania. Poznanie zaś jest efektem doznań, które docierają do nas poprzez zmysły: węch, dotyk, smak, słuch czy wzrok i ujmowane są poznawczo poprzez mózg. Najważniejsze dla człowieka są spostrzeżenia jako doznania wzrokowe. Oczy są wrażliwą, taką wysuniętą na zewnątrz częścią mózgu. 

„Jeżeli przyjąć za Arystotelesem, że człowiek posiada pięć zmysłów i jednym z tych pięciu zmysłów jest właśnie narząd wzroku, to psychologowie oceniają, że dominująca rola narządu wzroku w poznaniu świata jest bezdyskusyjna.” – wyjaśnia prof. dr hab. Ryszard Naskręcki, Kierownik Laboratorium Fizyki Widzenia i Optometrii UAM i Dyrektor Centrum ECOTECH-COMPLEX, UMCS. „Mówi się o 60% informacji docierających. 

To pokazuje, jak istotna jest jakość tego widzenia. W niewielkim stopniu pogorszenie widzenia powoduje, że ilość informacji docierającej do naszego mózgu będzie obniżona. Oznacza to, że jeżeli parametry układu wzrokowego, jako całości samego oka, będą istotnie odbiegać od parametrów modelowych, to wszystko przełoży się na efektywność przekazu informacji z otaczającego nas świata do naszego mózgu.” – dodaje.

Wady wzroku – prezentacja

Oko, rozumiane jako układ optyczny, składa się z:

• załamującej światło rogówki,
• tęczówki odpowiadającej za ilość światła wpadającego do oka,
• elastycznej, akomodującej soczewki
• siatkówki.

Światło, w postaci fotonów, wpadając do oka zostaje skupione poprzez rogówkę i soczewkę i precyzyjnie uderza w siatkówkę. Siatkówka wyposażona jest w setki milionów receptorów (komórek nerwowych), które pobudzane zamieniają te impulsy na strumienie sygnałów, które przenoszone są do mózgu, tworząc tam swoisty ciąg obrazów, czyli to, co rozumiemy jako widzenie. 

Dr Anna Przekoracka-Krawczyk  prof. UAM dr hab. n. med.podkreśla: „Norma widzenia wynika z budowy naszej siatkówki, naszego oka oraz rozmieszczenia fotoreceptorów. Oko zbiera informacje pod postacią fali elektromagnetycznej i informacja ta włóknami nerwowymi biegnie do mózgu, ponieważ widzenie odbywa się faktycznie w mózgu. My widzimy mózgiem, a nie okiem.” 

Oko miarowe człowieka ma moc optyczną ok. 60 dioptrii oraz długość gałki ocznej 24 mm. Jeśli moc optyczna oka jest zbyt duża lub długość gałki zbyt wielka, to mówimy o wadzie krótkowzroczności. Jeśli długość gałki jest zbyt mała lub za mała jest moc optyczna oka, mówimy o wadzie nadwzroczności. Wada wzroku nazywana astygmatyzmem jest wtedy, gdy kształt rogówki nie jest idealnym wycinkiem kuli. Jeśli kulistość rogówki jest zdeformowana ma ona wtedy, w różnych miejscach swej powierzchni, różna moc optyczną. We wszystkich tych przypadkach oko nie odwzorowuje w odpowiednim miejscu na siatkówce obrazów z rzeczywistości. Mówimy wtedy o tzw. wadach refrakcji. Jedną z wad wzroku bywa też różnowzroczność. Występuje ona wtedy, gdy każde z oczu człowieka ma inną lub innej wielkości wadę refrakcji. Wady te nie są stanem chorobowym oczy człowieka. Są do zmierzenia i skorygowania soczewkami optycznymi.